Geçmişte oluşturulan kent yapısının zaman ilerledikçe küresel düzlemde yaşanan diğer gelişmelerle birlikte değişime uğraması ve nüfusun kent alanlarında yoğunlaşması olgusu kent mekanlarının değişmesi yenilenmesi ihtiyacını doğurmuştur. Sanayi Devrimi'yle birlikte artan makineleşme olgusu kırsal bölgelerden yeni kurulan sanayi bölgelerine olan göçler ve sanayi bölgelerindeki altyapının o günün koşullarına göre yetersiz oluşu çarpık kentleşmeyi de beraberinde getirmiştir. Bunun sonucunda kent içinde yaşanabilecek olası afet riskine karşı önlem almak kaçınılmaz bir durum haline gelmiştir.
Söz konusu risk unsurunun varlığına karşın daha önce izlenen yanlış kentleşme politikaları ve bu alanda mevzuatın yetersiz olması sebebiyle bu ihtiyacı karşılamaya yönelik olarak 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kabul edilerek yürürlüğe girmiştir. Türkiye umumi hayata etkili doğal afetlere sıkça maruz kalan bir ülkedir. Meydana gelen afetler ara ara gerek köy gerekse kentlerde büyük hasarlara konutların yıkılmasına ve çok sayıda can ve mal kaybına yol açmaktadır. Bu gibi durumlarda hasar ve zararların telafisine çalışmak; kentlerin özellikleri ve şartlarını gözeten bir planlama çerçevesinde konut ihtiyacını karşılayacak tedbirleri almak ve toplu konut teşebbüslerini desteklemek Devletin var olan görevlerindendir. Bu doğrultuda 6306 sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilecek uygulamalar ile doğabilecek büyük hasarların önüne geçilmesi ve kent mekânlarının daha sağlıklı ve yaşanabilir kılınması hedeflenmektedir.(SUNUŞTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
KENTSEL DÖNÜŞÜM KAVRAMI YÖNTEMLERİ VE AMAÇLARI
I. Kent Kavramının Tanımı
II. Kentleşme Kavramının Tanımı ve Kentleşme Süreci
A. Kentleşme Kavramı
B. Kentleşme Hareketlerini Doğuran Faktörler ve Sanayi Devrimi'nin Rolü
C. Türkiye'de Kentleşme Süreci Konut İhtiyacı ve Gecekondulaşma
III. Kentsel Dönüşüm Kavramının Tanımlanması ve Uygulama Yöntemleri
IV. Türkiye'de Kentsel Dönüşümle İlgili Yasal Düzenlemeler
V. Afet Riski Altındaki Alanlarda Kentsel Dönüşüm Uygulamalarını Gerektiren Nedenler ve "Risk" Unsuru
VI. Afet Riski Altındaki Alanlarda Yapılan Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Hukuki Niteliği
A. Kamu Hizmeti Faaliyeti Olarak Kentsel Dönüşüm Uygulaması
B. Kolluk Faaliyeti Olarak Kentsel Dönüşüm Uygulaması
VII. Afet Riskine Karşı Tesis Edilecek Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında Amaç Öğesi
İKİNCİ BÖLÜM
TESPİT AŞAMASI
I. Riskli Yapının Tespiti
A. Riskli Yapının Tespitinde Yetki Unsuru
B. Riskli Yapının Tespiti İşlemine Karşı Başvurulabilecek İtiraz Yolu
C. Riskli Yapı Tespiti İşlemine Karşı Başvurulabilecek Yargı Yolu
II. Riskli Alanın Tespiti
A. Olağan Usulde Riskli Alanın Tespiti
B. Ek Madde 1 Kapsamında Riskli Alanın Tespiti
1. Kamu Düzeni ve Kamu Güvenliğinin Bozulmasına Bağlı Riskli Alan Tespiti
2. Planlama Yetersizliğine Bağlı Tespit
3. Altyapının Yetersiz veya Hasarlı Olması ya da İmar Mevzuatına Aykırı Yapılaşmanın Varlığına Bağlı Tespit
C. Olağan Usulde Riskli Alan Tespiti İşlemine Karşı Başvurulabilecek İtiraz ve Yargı Yolları
D. Ek Madde 1 Kapsamında Yapılacak Riskli Alanın Tespiti İşlemine Karşı Yargısal Başvuru Yolu
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AFET RİSKİ ALTINDAKİ ALANLARDA YIKIM
I. Riskli Yapının Yıkımı Öncesinde Anlaşma Süreci
A. Karar Alma Süreci
B. Güçlendirmeye Dair Düzenlemenin İrdelenmesi
C. İdarenin Özendirme-Destekleme ve Özyönetim Faaliyeti
II. Nitelikli Sayısal Çoğunluğun Sağlanamaması Halinde Yıkım Süreci
A. Tasarrufların Kısıtlanması
B. Yıkımın Kat Mülkiyeti ve Kat İrtifakına Olan Hukuki Etkileri
C. Yıkımın Hukuki Niteliği
D. Yıkım Faaliyetine İlişkin Usul
E. Hukuk Dışı Yıkım Faaliyeti
F. Yıkım Sürecinde Öngörülen Süreler ve Hukuki Etkileri
G. İdarenin Gerçekleştirdiği Yıkım Faaliyetine Karşı Başvurulabilecek Yargısal Yollar
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
YIKIM SONRASI UYGULAMA SÜRECİ
I. Arsa Payları Oranında Hak Sahiplerinin Belirlenmesi
II. Taşınmazların Değerlemesi
III. İdarece Akdedilecek Sözleşmenin Hukuki Niteliği
IV. Kamulaştırma
A. Kamulaştırma İşlemlerinin Anayasal Dayanağı ve Yetki
B. Uygulama Sürecinde Olağan Kamulaştırma Usulü
C. Acele Kamulaştırma
V. Arazi Planlaması
VI. Arazi ve Arsa Düzenlemesi
VII. Rezerv Yapı Alanı Belirlenmesi Süreci ve Meralarla İlgili Değerlendirme
VIII. Rezerv Yapı Alanlarına Yapılacak Nakil İşlemi
SONUÇ
KAYNAKÇA
ELEKTRONİK AĞ ADRESLERİ