Osmanlı Devleti'nin XVII. yüzyılda yetiştirdiği en önemli simalardan biri olan Evliya Çelebi üç padişaha tanıklık etmiş ve bu süre zarfında Osmanlı hâkimiyetindeki toprakların neredeyse tamamına yakınını görmüş ve eserinde bunların hepsinden bahsetmiş yegâne isimdir. İstanbul'u gezerek başlattığı gezisini Bursa ve Karadeniz'le sürdürmüş önceleri Anadolu şehirleriyle başlayan bu geziler İran Balkanlar ve diğer bölgelere doğru genişlemiştir. Osmanlı Devleti sınırlarını aşan seyahatlerini İran ve Avusturya'nın ardından Afrika'nın ortalarına kadar giderek Mısır'da noktalamıştır. On ciltlik Seyahatnâme adlı eserinde sadece kendi gezip gördüğü yerleri tanıtmakla kalmamış bazı tarihi hadiseleri de sözlü ve yazılı şahit göstererek şifahen aktarmış ve yeni bilgilerle zenginleştirmiştir.