İslam toplumu zengin ve karmaşık bir tarihten geçerek bugüne geliyor. Bu tarihte siyasal ve felsefî akımlar sosyal ve iktisadî gelişmeler karşılıklı etkileşim içinde ve hızlı bir değişimden geçerek bugün İslam toplumu dediğimiz büyük sosyal realiteyi ortaya çıkardı. ~Bu toplumun veya İslam dünyasının sayısız sorunu var. Siyasal istikrarsızlıklar sosyal ve ekonomik hızlı değişim şehirleşme yeni ideolojilerin kitlelerin ilgisine sunulması tarımcı bir toplumdan sanayileşmiş bir topluma geçişin ortaya çıkardığı sorunlar... Kuşkusuz bugünün sorunlarını hazırlayan köklü bir geçmiş var. Özellikle son iki yüzyıl bu alanda büyük bir önem taşır. ~Ali Bulaç İslam tarihinin genel değişme sürecini izleyip yakın geçmişin ve bugünün temel sorunlarına geniş bir perspektif içinden bakarak açıklamalar getirmektedir. Tarih gelenek hümanizm kültür değişme din aydın ulemâ ateizm modernizm sömürgecilik ve emperyalizm bu araştırmada üzerinde durulan anahtar terimlerdir.