Bugün Bulgaristan'da Tuna ırmağının kıyısında bir kent olan Silistre Türkler tarafından 1388 yılında fethedildi. 1853-1856 Kırım Savaşı sırasında Rus ordusu tarafından kuşatıldı. Hulusi Paşa komutanlığındaki Türk kuvvetleri kırk gün boyunca kaleyi kahramanca savundu. Kalenin savunmasında gönüllü yer almak isteyen İslâm Bey ile onun arkasından gizlice kaleye gelen Zekiye'nin aşkının vatan ve millet aşkıyla birlikte işlendiği Vatan Yahut Silistre vatan sevgisini işleyen yapıtların öncüsü ve sembolüdür.
Vatan Yahut Silistre Türk edebiyatının Batılı anlamda kaleme alınan ilk tiyatro yapıtıdır. Namık Kemal'in 1873 yılında yazdığı vatanseverlik ve kahramanlık duygularını işleyen yapıt yayımlandığı dönemde büyük ilgi uyandırdı. Oyun çok sevildi ve Avrupa'da da ilgi gördü. İlk temsilinin üzerinden henüz üç yıl geçmeden çeşitli dillere çevrildi. Namık Kemal'in en fazla tartışılan eleştirilen ve tanınan eseri Vatan Yahut Silistre yazarın bir anlamda sembolü haline geldi adı yazarla birlikte anılır oldu.
Vatan Yahut Silistre Prof. Dr. Mehmet Kanar tarafından günümüz Türkçesine uyarlandı.