İslâm dininin emirleri yani şeriat iman amel ve ahlak olarak üçe ayrılır. İşte şeriatin amel denilen kısmını yani insanların yapması gereken hususları bildiren ilim dalına fıkıh ilmi denir. Fıkıh lugatta bilmek anlamak ıstılahta ise beden ile yapılacak şer'î hükümleri bildiren ilim dalıdır. İmam-ı A'zam Ebû Hanîfe fıkhı kişinin lehine ve aleyhine olan şeyleri bilmesidir şeklinde tarif etmektedir. Daha sonra gelen fakihler bunu "fıkıh şeriatin yani İslâmiyetin amelî meselelerini bilmektir" şeklinde tarif etmişlerdir ki Mecelle'nin ilk maddesinde böyledir.