SAHIH AL-BUKHĀRĪ Traditional & Contemporary Approaches
صحيح البخاري مقاربة تراثية و رؤية معاصرة
Muhammed b. İsmâîl el-Buhârî'nin (ö. 256/870) tasnif ettiği Sahîh-i Buhârî telif edildikten sonra her dönemde hakkında farklı amaç ve muhtevalarda birçok eser kaleme alınmıştır. Bunlar kitabın yöntemini Buhârî'nin hocalarını talebelerini itimat ettiği râvileri râvide aradığı şartları tercih ettiği metinleri bab başlıklarında ortaya serdiği fıkhî görüşleri inceleyen ilmî çalışmalardır. Sahîh-i Buhârî üzerine yazılmış şerhler ise şerh edebiyatının en önemli örneklerini temsil etmektedir.
Buhârî'nin Sahîh'ine duyulan güven onu ilmî eleştirilerden muaf kılmamış tarihsel süreçte esere Ehl-i Sünnet içinden ve dışından eleştiriler de yöneltilmiştir. Yapılan tenkitler Sahîh'i itibardan düşürmek yerine çoğu zaman ilmî değerinin anlaşılmasına katkıda bulunmuştur.
Elinizdeki bu kitap farklı ülkelerden hadis alanında uzman ilim adamlarının farklı perspektiflerden Sahîh'e dair kaleme aldıkları akademik çalışmaları içermektedir. Kitaptaki her çalışma Sahîh'le ilgili spesifik bir konuya yoğunlaşarak farklı cihetlerden kitabı incelemektedir. Çalışma bu muhtevasıyla Sahîh'i müellifinin amacına uygun anlamaya yardımcı olacaktır. Bununla beraber dünden bugüne kitaba yöneltilmiş birçok tenkidi de akademik bir üslupla değerlendirmektedir. Bu çalışmaya amacını ve içeriğini yansıtması itibarıyla "Sahîh-i Buhârî: Geleneksel ve Çağdaş Yaklaşımlar" ismi uygun görülmüştür.
كَثُرت البحوث والمقالات قديماً وحديثاً حول «صحيح البخاريّ»، وتخصَّصت في جزئيات المسائل الحديثية، وتنوّعت مضامينُها، وتعدَّدت غاياتها، كما وُجِّهَت إليه بعض الانتقادات، وأُثيرت حوله بعض الإشكالات. وفي سياق الدراسات العلميّة المتخصِّصة، وفي خِضَمِّ الآراء المتضاربة بل المتناقضة أحياناً حول «صحيح البخاري»، نُقدِّم هذا الكتاب المشتمل على خمس وثلاثين دراسةً متخصِّصةً في موضوع علميّ دقيق يتعلّق بـ«صحيح البخاريّ». وهو يهتمّ ببحث الظروف التي ظهر فيها «صحيح البخاريّ»، وشخصيّة مؤلِّفه، وعلاقاته العِلميّة والمذهبيّة والسِّياسيّة، ومصادره فيه، ومكانة الكتاب العلميّة في مختلف العصور، وموقعه في الحضارة الإسلاميّة والتاريخ الثقافيّ للأمة الإسلاميّة، كما يهتمُّ بدراسة أمور تتعلّق بأحاديثه وأسانيده ورواته وتراجم أبوابه، وشروط مؤلِّفه فيه، وإبراز صنعة البخاريّ الحديثيّة ودقّته التصنيفيّة، وتقييم الأحاديث التي اشتمل عليها الكتاب سنداً ومتناً، ولم يُغفِل في هذا الجانب دراسةَ الانتقادات الموجَّهة إليه وتحليلها وتقييمها بما لها وما عليها.