Tolstoy 9 Eylül 1828'de Tula'da doğdu. İki yaşında annesini ve dokuz yaşında babasını kaybetti. Anne ve babasının olmaması sebebiyle eğitimini halaları üstlendi ve 1943 yılında Doğu dilleri okumak üzere Kazan Üniversitesi'ne gönderildi. Fakat uzun bir süre geçmeden buradaki eğitimini yarıda bıraktı ve Hukuk Fakültesi'ne geçti. Bu fakültedeki eğitimini de yarıda bıraktı ve 1847 yılında doğduğu yere geri döndü. Aradan üç yıl geçtikten sonra 1851'de Rus ordusuna yazıldı ve 1854-55 arası Kırım Savaşın'da topçu teğmeni olarak görev yaptı. Bu dönemde otobiografik eserler olan Çocukluk İlk Gençlik ve Gençlik'i ve ayrıca Tipi İki Süvari Subayı ve Toprak Ağasının Sabahı'nı yazdı. Bu ilk başarılarından sonra kendini edebiyata adamaya karar verdi. 1862 yılında komşu çiftliğinin sahibinin kızı olan Sofya Andeyevna Bers'le evlendi ve bu evliliğinden on üç çocuğu oldu. Tolstoy 1880'den sonra Ortodoks Kilisesi'ni ve her türlü siyasal iktidarı yadsıyan kendine özgü bir tür düşünce geliştirmeye başladı. 1900'lerden itibaren bir yandan mülkiyet konusundaki radikal fikirleri nedeniyle ailesiyle arası açılırken diğer yandan aydın Rus gençleri arasında giderek daha çok tanındı. Bu ikisi derin bunalımını ve manevi yalnızlığını arttırdı. 7 Kasım 1910'da ailesini terk etmeye karar vererek yanına en küçük kızı ve doktoruyla yola çıktı. Ancak birkaç gün sonra Astapovo tren istasyonunda zatürreden ölmüş olarak bulundu.