Mehmet Kaplan 1872'de basılan Şemseddin Sami'nin Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat romanını "eski örf ve âdetlerin baskısına ailenin gençler üzerindeki tahakkümüne bir protesto" olarak görür. Gerçekten de eser o dönemde çoğu romanda ele alınan evlenmede söz sahibi olamayan gençlerin karşılaşabilecekleri sorunları trajik bir biçimde ele alır.

Tanzimat döneminin ilk romanlarından olan bu eserde Talat ile Fıtnat adlı iki gencin ölümle biten hazin aşk hikâyesi anlatılmaktadır.

Kitap yeni harflere sadeleştirilmeden aslına uygun olarak aktarılmış bilinmeyen kelime ve tamlamaların sözlük anlamı sayfanın altında verilmiştir.