Nemide Türk edebiyatının büyük ustası Halid Ziya Uşaklıgil'in basılmış ilk romanı. Romana adını da veren Nemide büyük zorlukların içerisine doğmuş talihsiz bir kızdır. Vereme yenik düşen zavallı annesinin makûs kaderi âdeta Nemide'nin de kaderi olmuştur. Üç genç arasındaki tutkulu bir aşk üçgeni etrafında şekillenen ve umutsuz hayatların sahneye taşındığı bu romanda Uşaklıgil; aşk kıskançlık intikam hırs gibi duyguları ustalıkla ele alır. Nemide Uşaklıgil'in karakter oluşturmadaki başarısı ve kendine has bir roman dilini yazarlığının daha erken dönemlerinde yakalayabildiğini göstermesi bakımından dikkate değer bir eserdir. 

"Nemide başka bir hayat başka bir âlem için yaratılmıştı. O bu dünyada çalılar arasına salıverilmiş ince kanatlı bir kelebek hükmündeydi."