Nivîsarên Dariyus (ji berî mîladê 549 - 486) yên ku di navbera salên 521-486an da hatine nivîsîn di derbarê rewşa Îran'a kevin û xelkên li Medya'yê da haydariyên dîrokî radigîhinin me. Dariyus bi xurur tê da encamên serkeftinên xwa yên leşkerî bi bîr tîne ...

Ev nivîsar dîrekt ji Farsiya kevin hatin wergerrandin. Bi saya van nivîsaran li hêlekê em hiynî kerektera zmanê Farsiya kevin dibin û li hêlekê jî tê da bandora zmanê Medî ya li ser Farsiya kevin dibînin. Di nav demê ra heta çend nifşan Farsiya kevin bi temamî xususiyetên xwa yên bingehîn wekî zman henda dike û dibe zmanekî Medî. Ji piştî demekê navê Dariyus tenê bi forma Medî (Dāraya-vahuš) tê nivîsîn.

Gelo debîrên ku ew nivîsar nivîsî bûn Med bûn?

Çima navê bavê Dariyus (Vištāspa-) bi Medî bû?

Gelo bavê Dariyus bi eslê xwa Med bû?

Di Farsiya kevin da çima peyvên Medî jibo nivîsîn (*ni-pai̭s-) û xwandin (*pati-fras-/pṛs-) hatî bûn bi kar hanîn?