"Esendal kurulu bir zemberekle harekete geçen ve bundan dolayı da ister istemez suni ve kuklavari olmaktan kurtulamayan şahıslar ve vakalar yerine
önümüze gerçek olaylar nefes alıp veren insanlar çizen bir kelime ile bize belirli bir vaka anlatmaktan çok önümüze başsız sonsuz bir hayat parçası seren ilk Türk hikâyecisidir."

Haldun Taner


Büyük bir konakta yaşayan Silahtar Ali Paşa ailesi ailenin en yaşlı üyesinin ölümüyle dağılır ve bu büyük aileden beş yeni aile ortaya çıkar. Miras bu beş ailenin miras paylaşımı ve sonrasını ele alır.
Esendal 'Baba'nın ölümüyle doğan yeni ailelerin ve o güne dek bastırılmış şahsiyetlerin kendi ifadelerini bulma sürecine eğilir. İkinci Meşrutiyet öncesinde eskinin yıkılıp yeninin tam anlamıyla
kurulamadığı bir sosyal çevrede yaşanan gerilimler ahlaki yozlaşma ve ekonomik çıkarların tüm değerlerin önüne geçişini resmeder.
Toplumsal dönüşümün bu büyük romanında kadın-erkek ve karı-koca ilişiklerindeki çarpıklıklar da gerçekçi bir üslupla ele alınır. Memduh Şevket Esendal'ın 1924'te tefrika edilmeye başlanan ilk
romanı Miras yazılışından seksen yıl sonra da çarpık modernleşme maceramıza dair yakıcı gözlemleriyle güncelliğini koruyor.

"Aileleri aile değil bir çalı demeti gibi dalları dikenleri birbirine karışmış ele alınmaz sökülüp ayıklanmaz büyük bir dertti."