Kelâm ilmi genel olarak mütekaddimîn ve müteahhirîn şeklinde iki dönemde incelenir. Bu ayrımda kelâmcıların izlediği metotların zamanla farklılaşması kelâm ilminin konusunun değişmesi akıl-nakil ilişkisinin ele alınış biçimi gibi bir çok faktör dikkate alınmıştır. Mütekaddimîn dönemindeki akıl-nakil dengesi müteahhirîn döneminde nakil lehine bozulmuştur. Bu durum kelâm ilminin gelişimini olumsuz etkilemiştir.
Bu kitapta Selef Eş'arî ve Mutezile metotlarına da yer verildi. Ancak araştırma Mâturîdî'nin kelâm metoduna yoğunlaştırıldı. Bu noktada Mâturîdî'nin Kitâbü't-Tevhîd adlı eseri temel kaynağımız olmuştur. İtikat alanında mezhep imamımız olan Mâturîdî'nin günümüze kadar ulaşan kelâm ilmine dair tek eseri Kitâbü't-Tevhîd'dir. Onun bu eserde izlemiş olduğu metot kendisinden sonra gelen Mâturîdî alimlere ışık tutmuştur. Bu nedenle onun Kitâbü't-Tevhîd'de izlediği metodu bilmek Mâturîdî kelâm anlayışının ortaya konulmasında önemli bir eşiktir.