James'e göre insanın ahlaki görevini yerine getirmesi bir yandan kendisini incelemekle diğer yandan varoloşu incelemekle olabilir. Ona göre insanın ve oluşun ahlaki karakterini araştıran insanlar hemen hemen sonsuz rizikolu bir göreve talip olurlar. O bu kainatta insan benliği'nin özellikle de aktüel bilincin gerçekleşmesi için; iyilik kötülük ve yükümlülüğün zorunlu olduğunu ifade eder. Zira her nerede canlı zihinler mevcutsa orada asli görünümleri içinde iyi ve kötünün yargısı ile yükümlülüğün buluduğu ahlaki bir dünya vardır. Bu ahlaki dünya elbette seçimlerimiz özgürlüğümüz temelinde gelişir.
James'e göre kozmosun draması ahlaki amaçlar için mevcuttur; kozmosun en önemli hadiseleri de ahlakla ilgili olanlarıdır.