Gazzâlî Tehâfütü'l-felâsife adlı eserinde İbn Sina ve Fârâbî gibi İslam filozoflarını evrenin ezeliliği Allah'ın bilgisi ve ahiret hayatı değil ahiret hayatının keyfiyeti hakkında cismani mi ruhani mi olduğu konularında İslam düşüncesine aykırı görüşlere sahip oldukları savıyla eleştirmektedir. Ancak o Tehâfüt'ünü yaşadığı dönemde İslam devletini tehdit eden zararlı akımların beslendiği bazı felsefi öğretileri itibarsızlaştırmak ve onların halk üzerindeki tesirini yok etmek amacıyla yazmıştır.

İslam düşüncesinde evrenin fail bir ilkeden meydana geldiği konusunda ihtilaf yoktur. Eylem özne ve nesne ikiliğini içinde taşır. Fakat eylem yoktan yaratma özne de Tanrı olunca bu ikiliği düşünmek ve açıklamak son derce zorlaşır. Tanrı'nın bilmesi konusu da bu kapsamdadır. Felsefe ve kelam ekollerinin öne çıkardığı farklı Tanrı tasavvurları sözü edilen zorlukla birlikte görüş ayrılıklarını belirginleştirmiştir.