Anadolu konumu itibariyle nice uygarlıkları barındırmış bir kara parçası olarak kelimenin tam anlamıyla bir kültür bileşimidir. Bu çalışmada; Rize ili Hemşin Çamlıhemşin ilçelerinde ve köylerinde konuşulmakta olan Hemşin ağzındaki Türkçe olmayan veya olmadığı düşünülen sözcüklerin izini sürmek tarafsız ve bilimsel bir ürün elde etmek için; -Sümer diline ait sözlükler -Anadolu topraklarında bir zamanlar yaşayan geçici bir süre için yerleşen göç nedeniyle gelmiş yerleşmiş olan halkların dillerine ait sözlükler -Kâşgarlı Mahmut'tan bu yana ulaşılabilinen yerli ve yabancı yazarlar tarafından yazılmış ve dünya çapında kabul görmüş Türkçe köken bilgisi sözlükleri -Osmanlıca Farsça Arapça Azerice Ermenice Rumca Rusça Gürcüce Pomakça sözlükler Türk lehçelerine ait (Uygur Kazak Kırgız Özbek Tatar Karaçay Malkar) sözlükler -Altay dillerinden olan Moğolca sözlükler -Ermeni harfleriyle yazılmış Kıpçak Türkçesine ait olan Algış Bitigi adlı kitap -İlk Kur'an tefsiri Söz Varlığı adlı kitap -Türk Dil Kurumu'nun Tarama ve Derleme Sözlükleri -Konuya ilişkin makaleler tez çalışmaları -Tahrir defterleri Osmanlı Yer Adları Kılavuzları ve söylencelerden yararlanılmıştır. Tarafsız ve bilimsel bir ürün elde etmek için bu alanda yazılmış tüm eserlerdeki veriler toplanmış kıyaslama yapılabilmesi açısından bir arada sunulmuştur. Ayrıca TDK'nın Tarama Sözlüklerinde binlerce yıllık yazın kültürümüzden damıtılmış eserlerde yöreye has sözcükler ve deyimlerin izi sürülmüş ve bunların yalnızca Doğu Karadeniz'de değil Anadolu'da da kullanıldığı yerleri belirlemek amacıyla TDK Derleme Sözlükleri taranmıştır. |
Hemşin ağzında kullanılan kelimeler esas alınarak yapılan taramalar sonucunda ulaşılan bilgilerin oluşturduğu
Türkçenin Hemşin Ağzı Karşılaştırmalı Köken Bilgisi Sözlüğü'nde yaklaşık olarak
16.000 sözcük irdelenmiştir.