Tanzimat döneminde yetişmiş Osmanlı komutanlarının en ünlülerinden olan Gazi Ahmed Muhtar Paşa (1839-1919) anılarını kaleme almış ender askerlerdendir. İki ciltten oluşan bu anıların Cild-i Evvel'inde 1839-1876 arasında paşanın askerlik yaşamının ilk on beş yılına sığan siyasal ve askeri gelişmeler aktarılıyor. Sergüzeşt-i Hayatım'ın Cild-i Sanisi de "93 Harbi" olarak bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın doğu cephesini anlatıyor