Altay dağalrının doğu tarafında Ulug-Hem(Yenisey) ve Hemçik ırmakları sahillerindeTannu ve Sayan dağlarının yamaçlarında yaşyan ve geçmişte kendilerini "Yış-Kiji" ya da "Tıva Kiji" olarak adlandıran Tıva Türkleri(Moğolistan'ın Tsengel bölgesiyle Çin'de de bir miktar Tıva Türkü yaşamaktadır.)maalesefTıva Kahramanlık destanları üzerine hazırlanmış iki ciltlik çalışmanın yayımlandığı 2004-2005 yıllarına kadar sözlü edebiyatı bağlamında Türkiye Türkolojisinin ilgi alanına ciddi anlamda girememişSovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dilkültür sosyal-siyasi yapıya yönelik araştırma ve öğrenme çabaları yeterli olamamıştır.